Euskal Herriko Eskubide Sozialen Kartak azaroak 19an ekitaldi bat eta azaroak 28an manifestazio erraldoi bat deitu ditu Iruñean bizitza beste ezeren aurretik jarriko duen aurrekontu eta fiskalitate politika baten alde.
Urtarrilaren 30ean, Eskubide Sozialen Kartak greba orokorrerako deialdia egin zuen hiru ardatz nagusirekin: pentsio-sistema publiko eta duin baten defentsa, prekarietateari aurre egitea eta eskubide sozialetan aurrera egitea, geroz eta handiagoa den desberdintasun soziala murrizteko. Ordutik ez da ezer aurreratu. Ez da lan-erreforma ezabatu, Nafarroako Gobernuak ez ditu pentsioak osatu pentsiodunen elkarteek eskatutako 1080 eurora arte, eta eredu pribatizatzaile baten alde egiten da; errenta bermatua ez da behar duten pertsona guztiengana iristen.
Covid-19 pandemia bere garaian exijitutako eskaeren garrantzia erakustera eta beste behar batzuk azaleratzera etorri da.
Ondorioak suntsigarriak izan dira:
Osasun Sistema Publikoan, bertako langileen lana baztertu gabe, lehen mailako arreta bahitua izan da Covid 19aren izenean.
Adinekoen egoitzak, beren enplegatuen lan-baldintza prekarioetan oinarritutako negoziotzat hartuta, birusaren kabi tetrikoa bihurtu dira.
Bizi-baldintza eta lan-baldintza eskasenak dituzten langileen kolektiboeen esparruetan (egoitzak, sasoikako langileak, haragi-industriako etorkinak) infekzio-agerraldi ugari egin zaizkie.
Ikusi dugu oinarrizkoak diren beharrak ez direla bermatzen ari, eta horrek biderkatu egiten ditu Covidek eragindako arazoak. Adibide argia da etxebizitza egokirik ez dagoela, gela bakar batean pilatuta dauden familia osoen irudiekin.
Langabezia inoiz ikusi ditugun zifra altuenetara iristear dago, batez ere gazteen artean.
Soldatak ERTEengatik ordezkatzeak berekin ekarri du dozenaka mila langile pobretzea, batzuetan koiunturala, batzuetan betiko. Horri gehitu behar zaizkio ERTEak baliatu ezin dituzten milaka langile kontratu gabe jardun behar izan dutelako edo kontratu fraudulentoak eduki dituztelako.
AHTa bezalako markoegiturek baliabide publikoak irensten dituzte aurrekontuak gizartearen kontra bideratuz.
Nafarroako Gobernuak eta bere ikuspegi neoliberalak Nafarroa suspertzeko plana proposatu zuen, eta plan horren helburu nagusia betikoei diru kopuru izugarriak sartzen jarraitzea da. Errealitate horren aurrean, gizarteak gero eta ahots gehiago altxatu ditu, ezberdintasun sozialak eta asetu gabeko beharrak atenditzeko aldaketak exijituz. Osasun arloko langileek egin dute, esku-hartze sozial eta soziosanitarioko langileek, egoiliarren senitartekoek eta, ziur aski, laster egiten jarraituko duten beste batzuek.
Eskubide Sozialen Kartatik sistema aldaketa bat aldarrikatzen dugu, bizitza eta zaintzak erdigunean benetan jarriko dituena, pribatizazioen aldeko apustua egitetik zerbitzu publikoak indartzearen aldeko beharrezko apustua egitera pasatuko dena. Aurrekontuak une egokia dira gobernu honek zentzu horretan duen borondatea erakusteko. Beharrezkoa da No-kovid partidak indartzea egitura-aldaketetara bideratutako sail guztietan, eta ez koiunturalak. Hori dela eta, egun hauetan Nafarroako Gobernuarekin eta Parlamentuan dauden alderdi politikoekin egiten ari garen bileretan, 2021erako aurrekontu-proiektu honetan bermatu behar diren premiazko beharrak jakinaraziko dizkiegu, laster zehatzago azalduko ditugunak.
Zaintzarako zerbitzuan berriro publifikatzea lehen bait lehen. Barne produktu gordinaren % 6a hezkuntzara bidera dadila, eta% 7koa osasun publikorako.
Etxebizitza publikoen parkea bermatzea, Nafarroan bizi diren biztanle guztiei eskaintzeko, salbuespenik gabe.
Gutxieneko Lanarteko Soldata ren pareko errenta bermatua.
Pentsioen osagarria, gutxienez 1080 eurora arte.
1.200€ko gutxieneko soldatak eta 35 orduko gehienezko lanaldiak sektore publiko osoan.
Modu irregularrean bizi edota lan egiten duten pertsona guztiak erregularizatzeko premiazko neurriak.
Zuzenean edo zeharka diru publikoa pertsonen beharrak ez diren helburuetara bideratzea dakarten makroazpiegiturak berehala geldiaraztea.
Eskubide Sozialen Kartan, bizitza erdigunean jarriko duen eredu-aldaketa eskatzen dugu, eredu pribatizatzailetik arlo publikoa indartzera pasatuko dena.
Horrekin batera, beharrezkoa da erreforma fiskal bat egitea, enpresak eta kapital-errentak gehiago biltzeko. Gehiago dutenek gehiago ordain dezatela. Erreforma fiskala egiten ez bada, murrizketa sozialak itzuliko dira.
Horregatik erabaki dugu berriro kalera ateratzea, mobilizatzea. Oraingoz, agendan 2 data daude: azaroaren 19an ekitaldi bat egingo dugu, eta azaroaren 28an manifestazio handi bat egingo dugu.
